تغذیه: 1000 روز اول، سرنوشت‌ساز
مادرم می‌گوید مادر بودن یعنی اینکه نگران بچگی، جوانی، بزرگسالی، پیری و حتی آن دنیای فرزندت باشی. می‌گوید فرقی نمی‌کند شما چند سالتان باشد همیشه برای من بچه‌اید. هنوز هم سر سفره مثل همه‌ی مادرهای دیگر آن جمله‌ی معروف «بخور جون بگیری، مادر» را تکرار می‌کند و معتقد است که تغذیه یعنی سلامتی و سلامتی یعنی بزرگ‌ترین سرمایه‌ی انسان. اگر شما قصد بارداری دارید و یا اینکه تازه مادر شده‌اید و مثل مادر من نگران سلامتی فرزندانتان در بزرگسالی هستید باید بدانید که تغذیه‌ی دو سال اول یعنی همان 1000 روز اول فرزند دلبندتان به طور مستقیم روی سلامتی او در بزرگسالی و پیری تأثیر خواهد گذاشت.
امروزه مشخص شده است مرگ‌ومیر ناشی از بیماری عروق کرونری در سن بزرگسالی با وزن نوزاد متولدشده و تغذیه‌ی او در دو سال اول ارتباط دارد. در این مطلب بیشتر در خصوص اهمیت دو سال اول زندگی کودک و تأثیر آن روی سلامت آتی او صحبت می‌کنیم. لطفاً با ما همراه باشید.
1000 روز اول: نقطه‌ی شروع طلایی برای سالم زیستن
برای نخستین بار در سال 1980 بود که دکتر دیوید برکر، محقق انگلیسی ثابت کرد که خطر شکستگی استخوان‌ها در بزرگسالی ارتباط زیادی به وزن نوزاد در حین تولد دارد. بعد از آن پژوهش‌های زیادی در خصوص 1000 روز اول زندگی کودکان یعنی از شروع بارداری تا پایان دو سالگی انجام شد. محققان به این نتیجه رسیدند که این 1000 روز اول دوره‌ای است که کودک بیش‌ترین تأثیرپذیری را از محرک‌های محیط اطراف دارند که آن‌ها را در بزرگسالی در معرض بیماری‌های مربوط به چاقی مفرط، دیابت یا فشارخون بالا قرار می‌دهند. به عقیده‌ی محققان در این دوره‌ی حیاتی، محیط‌زیست در معنای تغذیه‌ای، اکولوژیکی، روانی عاطفی، اجتماعی اقتصادی رد پای خود را روی ژن‌ها به جا می‌گذارد. برای همین متخصصان توصیه می‌کنند در دو سال اول فرزندتان را با اصول تغذیه درست، تغذیه کنید تا در آینده دچار مشکل نشوند.
حواستان به نمک و شیرینی غذای کودک باشد. لازم نیست طبق خواسته و ذائقه‌ی خودتان به غذای بچه نمک یا شکر اضافه کنید. فرزند شما باید پروتئین نیز دریافت کند. از دادن میوه و سبزیجات به آن‌ها غفلت نکنید
1000 روز اول: قبل و حین بارداری مهم است
* قبل از بارداری حواستان به میزان فولات بدنتان باشد. این موضوع فقط مخصوص مامان‌ها نیست. باباهای آینده نیز باید به میزان کافی ذخیره‌ی فولات داشته باشند و بعد اقدام به بچه‌داری بکنند. اگر آزمایش داده‌اید و مشخص شده است میزان فولات تان کم است حتماً از مکمل استفاده کنید. این ویتامین به میزان زیادی در جگر، اسفناج، شاهی، گیاه قاصدک، ماش، ملون، آجیل‌ها، میوه‌ی درخت بلوط و غیره وجود دارد. بهتر است قبل از بارداری این مواد را بیشتر مصرف کرده و بعد اقدام به بارداری کنید.
- در طول بارداری حواستان بیشتر به کمبود آهن، اسیدهای چرب امگا 3، ویتامین D و ید بدنتان باشد. بدون شک پزشکتان این‌ها را کنترل خواهد کرد و در صورت نیاز مکمل‌های لازم را برایتان تجویز می‌کند.
- حواستان به وزن و شاخص توده‌ی بدنی‌تان قبل و حین بارداری باشد و از مصرف دخانیات و الکل به شدت بپرهیزید و از استرس و آلاینده‌ها دوری کنید.
- برنامه‌ی غذایی‌تان را غنی از میوه و سبزیجات تازه کنید اما از رژیم گیاه‌خواری دوری کنید. این رژیم در طول دوره‌ی بارداری و شیردهی توصیه نمی‌شود. به خاطر اینکه امکان کمبود ویتامین B12، ویتامین D، آهن، ید و کلسیم با این رژیم بیشتر است.
1000 روز اول: اولین ماه‌های تولد و تنوع
- تا جایی که می‌شود کودکتان را با شیر خودتان تغذیه کنید. هر چه بیشتر شیرتان را بخورد برای سلامتی‌اش بهتر است. از 6 ماهگی حتماً باید شیرتان را بخورد و از آن به بعد می‌توانید به او غذا بدهید.
- در طول شیردهی، به تغذیه‌ی خودتان اهمیت بدهید. تنوع غذایی خودتان از اهمیت بالایی برخوردار است. از مصرف دخانیات و الکل بپرهیزید.
- به مرور غذای جامد مناسب را از 4 تا 6 ماهگی به عنوان غذای کمکی به برنامه‌ی غذایی کودکتان اضافه کنید. توجه داشته باشید که کودک باید روزانه 500 تا 800 میلی‌لیتر شیر مادر و یا شیر خشک را بخورد.
- بین 4 تا 7 ماهگی به میزان کم گلوتن به کودکان بخورانید تا از ابتلا به بیماری عدم تحمل گلوتن گندم (سلیاک) در بزرگسالی پیشگیری شود.
- حواستان به نیاز کودکان به آهن و اسیدهای چرب باشد و تا حد امکان از میوه‌ها و سبزیجات تازه و فاقد آفت‌کش‌ها استفاده کنید.
- از همان ابتدا تنوع غذایی کودک را رعایت کنید تا به طعم‌های مختلف عادت کند و بد غذا بار نیاید.
1000 روز اول: سال دوم
- همان میزان شیر یعنی همان 500 میلی‌لیتر روزانه را حفظ کنید و تا 3 سالگی غذای کمکی مناسب را نیز وارد برنامه‌ی غذایی کودک بکنید.
- حواستان به نمک و شیرینی غذای کودک باشد. لازم نیست طبق خواسته و ذائقه‌ی خودتان به غذای بچه نمک یا شکر اضافه کنید. فرزند شما باید پروتئین نیز دریافت کند. از دادن میوه و سبزیجات به آن‌ها غفلت نکنید.
- توجه داشته باشید که آهن، امگا 3 ها و ید از اهمیت زیادی برخوردار است.
- با متخصص کودک مشورت کنید تا مکمل‌های لازم را برای کودکتان تجویز کند.
- یادتان باشد که کودکتان را تشویق به تحرک بیشتر بکنید تا استخوان‌هایش محکم‌تر شود و از کالری‌های دریافتی‌اش استفاده کند. کودکان چاق در بزرگسالی با مشکلات بیشتر مواجه می‌شوند.
مطالب مرتبط:
بچه‌ها را مجبور به تمام کردن بشقاب‌هایشان نکنید
10 ماده فوق مغذی برای کوچـولوهـا
5 ترفند ساده برای آموزش تغذیه‌ی درست به بچه‌ها
تغذیه مناسب در 6 ماهه دوم زندگی
15 راهکار مناسب تغذیه‌ای برای کودکان
چگونگی برخورد با بی‌اشتهایی کودکان
10 توصیه برای میان‌وعده غذایی کودکان
